Merhaba bugün sizlerle anne olarak en çok zorlandığım konulardan biri olan "emzirmeyi bırakma süreci" hakkında konuşmak istiyorum. Çocuğun emzirme sürecinin sonlandırılması, hem çocuk hem de anne için duygusal ve fizyolojik açıdan önemli bir dönemdir. Bu süreci doğru yönetmek, çocuğun sağlıklı bir gelişim göstermesi için kritiktir.
Çocuklar genellikle 18 ay civarında emme ihtiyaçlarını arttırırlar. Bu dönemde anneler, çocuklarının kendilerinden ayrılmak istemeyecekleri konusunda endişe duyabilirler. Ancak, çocuğun 18 ay sonrasında artan emme isteği, anne sütünün artık karnını doyurmak için yeterli olmamasından kaynaklanır. Bu nedenle, ek gıdalara geçiş sürecini desteklemek ve emme sürecini kademeli olarak azaltmak önemlidir.
Çocukların doğduklarında sahip oldukları iki temel refleks vardır: emme refleksi ve tutma refleksi. Emme refleksinin süreci 24 aydır. 23.aydan itibaren çocuğun dudağında ki emme refleksi azalacak ve anne aritmik bir emme ile karşılaşacaktır. Çocuğun sütten kesilmesi aslında alışkanlığın bitirilmesi sürecidir.24 ayda çocuk emme ihtiyacını gidermiş oluyor. Fakat o süre içerisinde bir alışkanlık kazanmış oluyor.
Emzirmeyi Bırakma Sürecinin Aşamaları
Emzirmeyi bırakma süreci, çocuğun alışkanlıklarını değiştirmek ve yeni bir düzene uyum sağlamasını gerektirir. Bu süreç genellikle üç aşamada gerçekleşir:
1. Kontrol Altına Alma Aşaması
Bu aşama, emme kontrolünün çocuktan alıp annenin yönetimine geçirmesi ile başlar. Anne, çocuğun emmek istediği anları belirli bir düzene oturtarak, emzirme zamanlarını kendisi belirler. Örneğin, "Şimdi değil, biraz sonra seni emzireceğim" diyerek anne çocuğun emme zamanlarını planlar. Artık çocuk istediğinde değil anne çağırdığında emzirme gerçekleşecektir. Çocuğunuzun iradesini ne kadar kullanabileceğini bildiğinizden dolayı bir dakika beş dakika yarım saatlik süreleri kullanabilirsiniz.
2. 4 Ana Emzirmenin Dışındaki Emzirmelerin Kaldırılması Aşaması
4 ana emzirmenin dışındaki emzirmelerin kaldırması aşaması, çocuğun emme sayısını azaltmayı hedefler. Sabah kalktığında, öğlen uykuya yatarken, öğlen uykusundan kalktıktan sonra ve akşam uykuya yatarken emzirmek özel emme zamanları olarak belirlenir. Bu dört özel emme zamanı dışındaki emme istekleri kademeli olarak azaltılır. Örneğin, şimdi değil uykuya yatarken seni emzireceğim öğlen uyurken emzireceğim gibi cümleler kullanabilirsiniz.
3. Kademeli Olarak Emzirmeyi Bırakma Aşaması
Bu aşamada, özel emme zamanları da kademeli olarak azaltılır. İlk olarak, öğlen uykusundan kalktıktan sonra emme kesilir. Ardından, sabah kalktığında emzirme bırakılır. Son olarak, öğlen uykuya yatarken ve akşam uykuya yatarken emzirme de kesilir. Bu aşamalar, çocuğun emme alışkanlığını yavaş yavaş bırakmasını sağlar.
Emzirmeyi Bırakma Süreci ve Güvenli Bağlanma
Çocuğun emzirmeyi bırakma sürecinde güvenli bağlanmanın korunması çok önemlidir. İlk 24 ay boyunca çocuk, anneyi emerek fizyolojik ve duygusal ihtiyaçlarını karşılar. Bu bağlanma süreci, çocuğun sağlıklı bir şekilde bağımsızlaşmasını sağlar. Annenin kararlı ve sevgi dolu yaklaşımı, çocuğun bu süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olur.
Emzirmeyi Bırakma Zamanlaması
Emzirmeyi bırakma süreci, 24 ay ile 30 ay arasında gerçekleşmelidir. Bu dönemde, çocuğun emme alışkanlığına son vermek, hem çocuğun hem de annenin psikolojik sağlığı açısından önemlidir. Emzirmeyi bırakma süreci aceleye getirilmeden, adım adım ve sabırlı bir şekilde yönetilmelidir.
Emzirmeyi Bırakma ve Bellek Yitimi
Çocuklar, yaklaşık 3-3.5 yaş döneminde bir bellek yitimi yaşarlar. Bu nedenle, emzirmeyi bırakma süreci 30 ayı geçmemelidir. Eğer bu süre uzarsa, çocuk emme sürecini hatırlayabilir ve bu durum ileride çeşitli psikolojik sorunlara yol açabilir.
Örnek Hafta Hafta Emzirmeyi Bırakma:
İlk Hafta:
- Kontrol altına alma haftasıdır. Çocuğun emmek istediği anları belirli bir düzene oturtarak, emzirme zamanlarını kendinizin isteğine göre ayarlayın. Örneğin, "Şimdi değil, biraz sonra seni emzireceğim" diyerek emmeleri kontrol altına alın.
İkinci Hafta:
- 4 ana emmenin dışındaki emmeleri kaldırmaya başlayın.
- Sabah kalktığındaki emme, öğle uykusuna geçişteki emme, öğle uykusundan kalktıktan sonraki emzirme ve akşam emzirmeyi 4 ana emme olarak adlandırabiliriz. Bunlar arasındaki emzirmeleri kaldırın.
- Örneğin çocuk sabah kalktıktan sonra öyle uykusuna geçişteki eme arasında emmek istedi çocuğa referans göstererek “Öğlen uykusunu uyumadan önce emzireceğim gibi” yönlendirme yapın. Çok istiyor ve zorlanıyorsanız kararlı olmalısınız. Böyle durumlar tensel teması artırabilirsiniz. Çünkü çocuğun 24 aydan sonraki ihtiyacı karnı aç olduğu için değil uykudan kalktıktan sonra bir duygusal zayıflık hissettiği sırada dokunmaya temasa ihtiyacı olduğu için emmeye yönelmektedir.
Üçüncü Hafta:
- Bu haftada 4 temel emmeden birini keseceğiz.
- Sabah kalktığında çocuğu emzirmeye devam edin öğlen yatarken emzirmeye devam edin öğleden uykudan kalktıktan sonrasını “akşam vereceğinizi” söyleyerek kesin.
Dördüncü Hafta:
- Sabah kalktığındaki emzirmeyi kesin.
- “Öğlen yatarken seni emzireceğim” diyerek birinci haftada kurduğunuz kontrol aşamasındaki güven duygusunu devam ettirin.
Beşinci Hafta:
- Bu haftaya geldiğimizde 2 tane emzirmeniz kaldı: Öğle uykusu ve akşam uykusu. Uyandıktan sonrakileri kestik.
- Öğlen uykusundaki kesin.
Altıncı Hafta:
- Akşam uyurken ki sütünü kesin çocuğun ve böylelikle onu da yönetmesine yardımcı olarak son keseceğiniz emme.
- Gece emme süreci nasıl olacak diye endişelenmeyin. Gündüz kesilen emmeler gecenin de kesilmesine katkı sağlayacaktır.
Bu süreci, sevgi dolu ve sabırlı bir şekilde yönetmek, çocuğunuzun sağlıklı bir gelişim göstermesi için çok önemlidir. Unutmayın, her çocuk ve her anne farklıdır; dolayısıyla sütten kesme süreci de kişisel bir deneyimdir. Önemli olan, çocuğunuzun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak, onun sağlıklı ve mutlu bir şekilde bu süreci tamamlamasını sağlamaktır.